АҚШ-ТЫҢ АУҒАНСТАНДАҒЫ "ТАЛИБАН" ҚОЗҒАЛЫСЫНЫҢ КӨТЕРІЛІСШІЛЕРГЕ ҚАРСЫ ӘРЕКЕТТЕРІ: САЯСИ ТАЛДАУ ЖӘНЕ БАҒАЛАУ

Авторлар

  • Faiz Muhammad Zaland Автор
  • Bakyt Rakhimbekova Автор

DOI:

https://doi.org/10.52536/2788-5909.2023-2.02

Кілт сөздер:

көтерілісшілерге қарсы күрес, терроризмге қарсы іс-қимыл, жергілікті үкімет, Талибан, АҚШ, Ауғанстан.

Аңдатпа

АҚШ "Талибан" көтерілісшілерін жеңу үшін өз тарихындағы ең ұзақ соғыс жүргізді және бұл үшін бір стратегия ауғандықтардың "жүректері мен ақыл-ойларын" жаулап алу болды. Алайда, АҚШ өзінің алға қойған мақсаттарын орындай алмады. АҚШ Ауғанстандағы көтерілісшілер мен террористік топтарды жеңіп, егер олар Ауған мәселесін шешуде, әсіресе Пәкістанмен ынтымақтастықта болса, мемлекеттік құрылыс пен бейбітшілік мақсаттарына жету үшін көп нәрсе істей алар еді. Нашар басқару, ауқымды сыбайлас жемқорлық, "Талибанға" қарсы күресте аймақтық келісімнің болмауы, әсіресе Пәкістанның Ауғанстанға жиі теріс араласуы және Ауғанстан Үкіметінің заңдылығының болмауы соңғы екі онжылдықта АҚШ-тың Ауғанстандағы күш-жігеріне нұқсан келтірді. Д. Галуланың "көтерілісшілерге қарсы күрес" теориясы-бұл біртұтас биліктің тұрақты бақылауындағы әскери, саяси және әлеуметтік әрекеттердің қоспасы. АҚШ-тың бүлікшілерге қарсы науқанының сәтсіздігінің себептерін талдау үшін осы теория мен тәжірибенің мәнін түсіну маңызды. Бұл бақылау бізді осы зерттеудің маңызды гипотезаларының біріне әкеледі, бұл жергілікті үкіметті елемеу – көтерілісшілерге қарсы күресте жеңіске жетудің маңызды алғышарттарының бірі ретінде-Талибан көтерілісінің қайта басталуына және Ауған қақтығысының ұзаққа созылуына әкелді. Интервенциялық теорияны қолдана отырып, бұл мақалада АҚШ-тың көтерілісшілерге қарсы күш-жігерінің себептері мен салдары және олардың Ауғанстандағы бейбітшілік пен мемлекеттік құрылыстағы сәтсіздігі қысқаша талданады.

Жүктеулер

Жарияланды

2023-08-08

Журналдың саны

Бөлім

Халықаралық қатынастардың өзекті мәселелері