Таяу Шығыс және Орталық Азия елдерінің «гендерлік тендік» мәселелерін талдау

Авторлар


  • Айгерим Турханова Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Қазақстан Автор https://orcid.org/0000-0002-9839-1956
  • Юлия Лагуткина Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Қазақстан Автор

DOI:

https://doi.org/10.52536/2788-5909.2023-4.04

Кілт сөздер:

гендерлік теңдік, Орталық Азия, Таяу Шығыс, контент-деректер, кемсітушілік, гендерлік саясат

Аңдатпа

Мақалада Таяу Шығыс елдеріндегі гендерлік теңдіктің қазіргі жай-күйіне талдау ұсынылған, сондай-ақ өңірде гендерлік саясатты іске асыру проблемалары және оның даму перспективалары қарастырылған. Бұл жұмыстағы негізгі әдіс-қол жетімді электрондық ресурстардың деректерін талдау. Авторлар тарихи даму контекстіндегі әлеуметтік-мәдени және діни факторларды талдады, сондай-ақ аймақ елдеріндегі гендерлік теңдіктің жай-күйіне және гендер белгісі бойынша кемсітушілік негізінде туындайтын проблемаларды реттеу тәсілдеріне салыстырмалы талдау жүргізді. Гендерлік теңсіздіктің жай-күйіне жалпы баға беру үшін аймақтағы гендерлік жағдайға талдау келтірілген. Сонымен қатар, Орталық Азия елдеріндегі гендерлік теңсіздіктің кейбір аспектілері талданады. Атқарылған жұмыс барысында орнықты гендерлік дамуға қол жеткізу мақсатында елдердің гендерлік саясатының негізгі ережелерін қайта қарау және оны жаңғырту қажеттігі анықталды.

Автор өмірбаяндары

  • Айгерим Турханова, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Қазақстан

    Саяси ғылымдарының кандидаты, доцент, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті (Қазақстан)

  • Юлия Лагуткина, Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті, Қазақстан

    Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінің «Халықаралық қатынастар» мамандығының 1 курс студенті (Қазақстан)

Әдебиеттер тізімі

Deklaracija tysjacheletija Organizacii Objedinennyh Nacij//Organizacija Objedinjonnyh Nacij [United Nation Millennium Declaration]: [sajt]. – 2022. - URL: https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/declarations/summitdecl.shtml (data obrashhenija: 23.01.2022).

Ahmed L. Women and Gender in Islam/ L. Ahmed// mdbrady.wordpress.-2012.-March 8.-URL: https://mdbrady.wordpress.com/2012/03/08/women-and-gender-in-islam-by-leilaahmed/ (data obrashhenija: 05.04.2022).

Moghadam V.M. Modernizing women: Gender and social change in the Middle East. Boulder: Lynne Rienner Publishers, 2013

Kudrjavceva E.V. Gendernaja politika v stranah Blizhnego Vostoka i Severnoj Afriki posle sobytij “arabskoj vesny” [“Gender policy in the countries of the Middle East and North Africa after the events of the “Arab spring”]/ E.V.Kudrjavceva, A.V.Stepanov // Vestnik KazNU.

Serija filosofija. Serija kul'turologija. Serija politologija. – 2012. - №3 (40). – URL: https://bulletin-philospolit.kaznu.kz/index.php/1-pol/issue/view/50 (data obrashhenija: 10.05.2022).

Honour-based offences soared by 81% in last five years// The Guardian: [сайт]. – 2021.- URL: https://www.theguardian.com/society/2021/oct/31/honour-based-offences-soared-by-81-in-last-five-years (data obrashhenija: 23.12.2021)

Vseobshhaja deklaracija prav cheloveka [Universal Declaration of Human Rights]//Organizacija Ob#edinjonnyh Nacij: [sajt]. – 2022. -URL: https://www.un.org/ru/documents/decl_conv/declarations/declhr.shtl (data obrashhenija: 23.04.2022).

National Organization for Women.-Washington, 2022.-URL: - https://now.org/ (data obrashhenija: 25.03.2022).

United nation woman: official website.-New York, 2022.-URL: - https: //www.unwomen.org/en (data obrashhenija 12.04.2022).

Arab barometer, 2022. - URL: https://www.arabbarometer.org/ (data obrashhenija 25.03.2022).

Kelly S. (2009). Recent gains and new opportunities for women’s rights in the Gulf Arab states. Women’s Rights in the Middle East and North Africa: Gulf Edition, 45, 6-8.

Konsorcium zhenskih nepravitel'stvennyh ob#edinenij [Consortium of Women's Nongovernmental Associations]: oficial'nyj sajt. -Moskva, 2022.-URL: https://wcons.net/ (data obrashhenija 5.04.2022).

Valentine M. Moghadam (2004). Human Development Repor. Towards gender equality in the Arab/Middle East region: Islam, culture, and feminist activism, Illinois State University (on leave, 2003-05).

Ctranica Korolevy Iordanii Ranii al'-Abdally v social'noj seti Instagram [The Instagram page of Queen Rania al-Abdullah of Jordan in the social seti Instagram]: oficial'naja stranica. - Iordanija, 2022. -URL:https://www.instagram.com/queenrania/ (data obrashhenija 3.04.2022).

Rodionov, M.V. Kul'tura i jetnografija Blizhnego Vostoka: araby i islam:ucheb. Posobie [Culture and Ethnography of the Middle East: Arabs and Islam: studies. stipend] / M.V.Rodionov. - 1-e izd.- Sankt-Peterburg: Prezidentskaja biblioteka, 2015. – 111 s. ISBN 978-5-905273-69-8.

Zhenshhiny v politike: predstavitel'stvo v parlamentah, ministerstvah [Women in politics: representation in parliaments, ministries]//The world only: [sajt]. -2018. -URL: https:// theworldonly.org/women-in-politics/ (data obrashhenija 7.05.2022).

Kolushpaeva, A.T. OON i chelovecheskoe razvitie: uchebnoe posobie [The UN and Human Development: a textbook] / A.T. Kolushpaeva, N.Z. Takizhbaeva. - Almaty: Tandem-2, 2017. - 188 c. - ISBN 978-601-7470-51-7.

Politika v otnoshenii zhenshhin i muzhchin v sovremennom Kazahstane [Policy towards women and men in modern Kazakhstan]//M.A.Uskembaeva, T.A.Rezvushkina, A.A.Bejsenova; issledovanie / Fond im. Fridriha Jeberta. - Almaty: - 2016. - 40 s. URL:https://gcedclearinghouse.org/sites/default/files/resources/190257rus.pdf (data obrashhenija: 23.05.2022).

World economic forum: official website. –New York, 2022. – URL:https://www.weforum.org/ (data obrashhenija 6.05.2022).

Global fund for women. – San Francisco, 2022.-URL: https://www.globalfundforwomen.org/ (data obrashhenija: 05.03.2022).

Business and professional Women’s foundation: official website. - Washington, 2022.-URL: https://bpwfoundation.org/(data obrashhenija: 15.04.2022).

Gumanitarnyj portal issledovanija Vsemirnogo jekonomicheskogo foruma [Humanitarian Research Portal of the World Economic Forum]: oficial'nyj sajt.-Centr gumanitarnyh tehnologij, 2006–2022. - URL: https://gtmarket.ru/ratings/global-gender-gap-index (data

obrashhenija 2.05.2022).

Sarsenov, A.M. Sbornik mezhdunarodnyh pravovyh aktov i dokumentov OON po voprosam ravnopravija muzhchin i zhenshhin: monografija [Collection of international legal acts and UN documents on gender equality: monograph]/A.M.Sarsenov; Ministerstvo justicii RK. - Astana: Institut zakonodatel'stva RK, 2011. - 147 s.

Rejting stran po urovnju ravnopravija polov [Ranking of countries by gender equality:] sajt. 2020. - URL:https://nonews.co/directory/lists/countries/global-gender-gap (data obrashhenija: 12.05.2022).

Shakirova S.M. Zhenskaya i gendernaya problematika v nauchnoj periodike Kazahstana:kolichestvennyj analiz. Vestnik Kazahskogo nacional'nogo zhenskogo pedagogicheskogo universiteta. 2022;(3):17-34. https://doi.org/10.52512/2306-5079-2022-91-3-17-34

Sarbaeva R.E. Gendernaya politika mezhdunarodnyh organizacij — OON i OBSE: istoricheskij i sovremennyj aspekt: avtoreferat dissertacii na soiskanie uchenoj stepeni kandidata istoricheskih nauk: 07.00.15 Rezyume na kazahskom i anglijskom yazykah. Bibliografiya: s. 22—24.

Erimpasheva A.T., Lipovka A.V., Tarakbaeva R.E., Zakirova A.A. Sravnitel'nyj analiz gendernyh stereotipov v Central'noj Azii i Central'noj Evrope. Vestnik universiteta «Turan». 2023;(1):130-144. https://doi.org/10.46914/1562-2959-2023-1-1-130-144

Temіrbekova Zh., Ergebekov M., Beĭsembaev S., Bektұrғanova M. Voprosy gendernogo ravenstva v Kazahstane: Zhenshchiny v ekonomicheskoĭ, politicheskoĭ i socio-kul'turnoĭ sfere. — Almaty: Daĭyr Baspa, 2020.

Garibova F. M. Gendernoe ravnopravie v Tadzhikistane // Zhenshchina v rossijskom obshchestve. 2022. Special'nyj vypusk. S. 19—26. (https://cyberleninka.ru/article/n/gendernoe-ravnopravie-v-tadzhikistane )

Marzabaeva B. T., Tashybaeva A. K., Asanahunova Z. M., Babakulova R. B. Zakonodatel'noe obespechenie gendernogo ravenstva v Kirgizskoj Respublike

Byulleten' nauki i praktiki. 2022. T. 8. №8. S. 430-437. https://doi.org/10.33619/2414-2948/81/4430. https://www.ritmeurasia.org/news--2022-11-25--strany-centralnoj-aziiobedinjajut-usilija-dlja-borby-s-gendernym-nasiliem-63239

https://ia-centr.ru/experts/altynay-alieva/zhenshchiny-tsentralnoy-azii-silnye-i-nezavisimye/

http://www.intertrends.ru/system/Doc/ArticlePdf/2188/5kC2UgD9aD.pdf

Жүктеулер

Жарияланды

2023-12-29

Журналдың саны

Бөлім

Мақалалар